سازه ها در طول سال ها در معرض فرسایش هستند. خوردگی یکی از این عوامل است. خوردگی عبارت است از زوال و از بین رفتن عملکرد فلزات در اثر واکنش های شیمیایی یا الکتروشیمیایی. آرماتورهای فولادی به ویژه در سازه های بتن آرمه نسبت به خوردگی بسیار حساس هستند. این امر می تواند ظرفیت باربری و دوام سازه ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. در این مقاله که توسط ایزوگام پلاس بهترین نمایندگی نصب ایزوگام در کرج تهیه شده است به این سوال که خوردگی بتن چیست، چگونه در سازه ها ایجاد می شود و ارتباط خوردگی با عایق رطوبتی ساختمان پاسخ خواهیم داد. همچنین در مورد ارتباط خوردگی با زلزله بحث خواهیم کرد.
خوردگی چیست؟
خوردگی عبارت است از زوال و از دست دادن عملکرد فلزات در نتیجه واکنش های شیمیایی یا الکتروشیمیایی. این واکنش ها زمانی رخ می دهند که فلزات با اکسیژن، آب یا سایر مواد شیمیایی برهم کنش می کنند. خوردگی باعث ایجاد یک لایه اکسید روی سطح فلز می شود. این لایه استحکام مکانیکی و انعطاف پذیری فلز را کاهش می دهد. همچنین می تواند منجر به تغییر در اندازه و شکل فلز شود. خوردگی بتن می تواند باعث ایجاد ترک، سوراخ و حتی شکستگی در فلزات شود.
انواع خوردگی به دو نوع اصلی طبقه بندی می شوند:
- خوردگی شیمیایی: در این نوع خوردگی، فلز فقط با محیط اطراف واکنش شیمیایی می دهد. جریان الکتریکی تولید نمی شود. مهم ترین عوامل ایجاد کننده خوردگی شیمیایی آب، اکسیژن و اسیدها هستند.
- خوردگی الکتروشیمیایی: در این نوع خوردگی، جریان الکتریکی بین قسمت های مختلف فلز ایجاد می شود. این جریان باعث خوردگی فلز می شود. مهم ترین عوامل ایجاد کننده خوردگی الکتروشیمیایی تاسیسات الکتریکی زمین نشده، آب دریا و خاک های حاوی آب نمک می باشد.
خوردگی چیست؟
خوردگی چگونه در ساختمان ها اتفاق می افتد؟
عوامل زیادی باعث ایجاد خوردگی در سازه ها می شوند. مهمترین آنها به شرح زیر است:
آب: آب یکی از مهم ترین محرک های خوردگی است. رطوبت روی سطح فلز با اکسیژن واکنش داده و باعث خوردگی می شود. به خصوص آب باران و آب های زیرزمینی به طور قابل توجهی در ایجاد خوردگی در سازه ها نقش دارند.
اسیدها اسیدها می توانند فلزات را خورده و باعث خوردگی شوند. اسید باران و انتشارات صنعتی منابع اسیدی مهمی هستند که باعث خوردگی در سازه ها می شوند. شوینده ها و مواد شوینده حاوی اسید نیز باعث خوردگی سطوح فلزی می شوند.
جریان الکتریکی: جریان الکتریکی می تواند باعث خوردگی الکتروشیمیایی در فلزات شود. به خصوص در سازه های بدون زمین، جریان الکتریکی می تواند میزان خوردگی را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. تاسیسات الکتریکی قدیمی و بدون عایق نیز عامل مهمی هستند که منجر به خوردگی می شوند.
ترک های بتن: ترک های بتن اجازه می دهند که آب و اکسیژن از طریق بتن نفوذ کند و به آرماتور فولادی برسد. این وضعیت باعث خوردگی در آرماتورهای فولادی می شود. ترک های بتن می تواند در اثر عواملی مانند چرخه های انجماد و ذوب، اضافه بار و زلزله ایجاد شود.
دمای بالا: دمای بالا می تواند سرعت خوردگی را افزایش دهد. سازه ها، به ویژه در کارخانه های صنعتی، زمانی که در معرض دماهای بالا قرار می گیرند، بیشتر در برابر خوردگی حساس می شوند.
برای جلوگیری از آسیب به ساختمان برای عایق رطوبتی ساختمان اقدام کنید و از خدمات نصب ایزوگام در صفادشت و سایر نقاط استفاده کنید.
رابطه خوردگی با عایق رطوبتی
عایق رطوبتی یکی از مهمترین اقدامات برای جلوگیری از خوردگی بتن با جلوگیری از ورود آب به سازه است. مواد عایق رطوبتی با جداسازی آرماتورهای بتن و فولاد از آب از واکنش های شیمیایی که باعث خوردگی می شوند جلوگیری می کند.
عایق رطوبتی مناسب یکی از مهم ترین اقدامات برای جلوگیری از خوردگی در ساختمان ها می باشد. عایق رطوبتی باید روی تمام عناصر ساختمان از پی تا سقف اعمال شود. عایق رطوبتی مناسب و کنترل دوره ای عایق رطوبتی به افزایش عمر سازه ها و مقاومت بیشتر آنها در برابر زلزله کمک می کند.
مواد عایق رطوبتی انواع و خواص مختلفی دارند. عایق رطوبتی مناسب باید با توجه به نوع سازه، کاربری مورد نظر و عواملی که در معرض آن قرار دارد انتخاب شود. متداول ترین مواد ضد آب مورد استفاده عبارتند از:
- مواد ضد آب بر پایه قیر: قیر ماده ای است که به دلیل خاصیت ضد آب بودنش شناخته شده است. مواد عایق رطوبتی مبتنی بر قیر را می توان به صورت رول یا مایع استفاده کرد.
- مواد عایق رطوبتی مبتنی بر مصنوعی: مواد عایق رطوبتی مبتنی بر مصنوعی از انواع مختلفی مانند پلی اورتان، اپوکسی و اکریلیک تشکیل شده است. این مواد انعطاف پذیری و مقاومت شیمیایی بالایی دارند.
- مواد عایق رطوبتی بر پایه معدنی: مواد عایق رطوبتی بر پایه مواد معدنی از انواع مختلفی مانند عایق رطوبتی بر پایه سیمان و مواد عایق رطوبتی بر پایه بنتونیت تشکیل شده اند. این مواد با سازگاری با بتن و عمر طولانی خود را برجسته می کنند.
مخلوط آماده شده روی آرماتور آهن با قلم مو حداقل در دو لایه اعمال می شود. اولین لایه روی آرماتور تمیز شده به ضخامت 1 میلی متر با قلم مو، غلتک یا پاشش اعمال می شود. لایه دوم تقریباً 3-4 ساعت بعد با ضخامت مشابه اعمال می شود. سطح بتن و آرماتورها 30 دقیقه پس از اجرای لایه دوم با ملات تعمیری پوشانده می شود.
رابطه خوردگی با عایق رطوبتی
ارتباط خوردگی با زلزله
خوردگی می تواند باعث آسیب به سازه ها در زلزله شود. آرماتورهای فولادی خورده می توانند ظرفیت باربری ساختمان را در هنگام زلزله به میزان قابل توجهی کاهش دهند. این ممکن است باعث ریزش یا آسیب به ساختمان شود.
خطر خوردگی بتن در سازه های واقع در ناحیه زلزله بیشتر است. بنابراین کنترل خوردگی باید به طور منظم انجام شود و اقدامات احتیاطی لازم در این مناطق انجام شود.
برای اطلاعات دقیق تر در مورد رابطه بین مقاوم سازی ساختمان و زلزله، می توانید نگاهی به مطالب ما با عنوان تقویت ساختمان چگونه انجام می شود، بیندازید؟ روش ها چیست؟
در هنگام کنترل خوردگی باید موارد زیر انجام شود:
- بازرسی بصری: ترک، پوسته شدن، زنگ زدگی و سایر آسیب های وارده به عناصر بتن آرمه ساختمان باید بررسی شود.
- آزمایشات اولتراسونیک: وضعیت آرماتورهای فولادی را می توان با آزمایشات اولتراسونیک تعیین کرد.
- اندازه گیری های پتانسیل الکتروشیمیایی: اندازه گیری های پتانسیل الکتروشیمیایی را می توان برای ارزیابی خطر خوردگی آرماتورهای فولادی انجام داد.
روش های حفاظت در برابر خوردگی شامل
- عایق رطوبتی مناسب: مواد عایق رطوبتی مناسب سازه باید به درستی انتخاب و اجرا شوند.
- حفاظت کاتدی: سیستم حفاظت کاتدی از جریان الکتریکی برای محافظت از آرماتورهای فولادی در برابر خوردگی استفاده می کند.
- پوشش اپوکسی: تقویت کننده های فولادی را می توان با پوشش اپوکسی محافظت کرد.
- تعمیر بتن: ترک و پوسته شدن در عناصر بتن مسلح باید تعمیر شود.
خوردگی و عایق رطوبتی بتن دو موضوع مهمی هستند که از نظر سلامت و ایمنی سازه ها نمی توان آنها را نادیده گرفت. مالکان و مهندسان ساختمان باید رابطه بین این دو عامل را درک کرده و با درک روشهای مناسب حفاظت در برابر خوردگی، عمر سازه‌ها را افزایش دهند. با پیشرفت تکنولوژی و علم مواد، تکنیک های ضد آب و کنترل خوردگی به طور مداوم در حال تکامل هستند و تضمین می کنند که سازه ها برای مدت زمان طولانی تری با دوام باقی می مانند. بنابراین ارزیابی خطر خوردگی بتن در ابتدای هر پروژه ساختمانی و تعیین روشهای مناسب حفاظت در برابر خوردگی از اهمیت بالایی برخوردار است.
همچنین می توانید محصولات موجود در ایزوگام پلاس و سیستم های تعمیر و تقویت را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که پروژه های ساختمانی شما در دراز مدت دارای همان استحکام روز اول هستند!
